Kızılırmak alarm veriyor: su seviyesi düştü, maden tehdidi kapıda

Tabiatın can damarı olan Kızılırmak’ın son hali, çekilen fotoğraflarla bir kez daha ortaya çıktı. Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak, yalnızca tarımsal üretim ve içme suyu için değil; tarih boyunca türkülere, şiirlere, efsanelere konu olmuş kültürel bir simge olarak da Anadolu’nun belleğinde yer alıyor. Bugün ise hem kuraklığın hem de yanlış insan müdahalelerinin gölgesinde adeta can çekişiyor. Kızılırmak’ın Yaşamsal ve Kültürel Önemi Sivas’ın İmranlı ilçesinden doğarak İç Anadolu’yu boydan boya geçen Kızılırmak, Karadeniz’e ulaşana kadar yüzlerce yerleşim yerine hayat veriyor. Tarım arazilerinin sulanmasında, içme suyunda, balıkçılık faaliyetlerinde ve ekosistemin devamlılığında vazgeçilmez bir rol üstleniyor. Ancak Kızılırmak yalnızca bir su kaynağı değil; halk kültüründe de önemli bir yere sahip. Onun üzerine yakılmış türküler, söylenmiş ağıtlar, söze dökülmüş sevdalar, Anadolu insanının belleğinde nehrin bir yaşam sembolü olduğunu gösteriyor. Kuraklığın Yıprattığı Nehir Son yıllarda etkisini artıran kuraklık, yağışların düzensizliği ve bilinçsiz su kullanımı, Kızılırmak’ın debisini hızla düşürdü. Görüntülerde nehrin yataklarının kuruduğu, kıyılarında büyük boşlukların oluştuğu ve akışın birçok noktada durma noktasına geldiği açıkça görülüyor. Kuruyan topraklar ve terk edilmiş tekneler, bu yaşamsal kaynağın giderek yok olduğunu anlatıyor. Madenlerin Yarattığı Ek Tehdit Kuraklığın yanında, bölgedeki maden şirketlerinin üretim süreçlerinde Kızılırmak suyunu kullanmak istemesi, bu kadim nehri daha büyük bir tehlikeyle karşı karşıya bırakıyor. Zaten can çekişen nehirden milyonlarca ton su çekilmesi, tarımı, hayvancılığı ve içme suyu kaynaklarını doğrudan tehdit edecek. Uzmanlara göre bu girişim, yalnızca doğayı değil; Kızılırmak türkülerinde dile gelen Anadolu insanının kültürel mirasını da yok etme anlamına geliyor. Geleceğe Çağrı Kızılırmak’ın yok oluşunu önlemek için suyun daha bilinçli kullanılmasına, modern ve tasarruflu sulama yöntemlerine geçilmesine ve maden şirketlerinin su kaynaklarını tüketmesine izin verilmemesine acilen ihtiyaç var. Aksi halde Anadolu’nun en önemli su damarı ve kültürel simgelerinden biri olan Kızılırmak, yalnızca fotoğraflarda ve türkülerde kalacak.