Sanayi için Güvenli liman İç Anadolu

23 Nisan 2025 tarihinde Marmara Denizi’nde, Silivri’ye 23 km mesafede meydana gelen 6.2 Mw büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen 5.9 Mw’lik artçı sarsıntılar, İstanbul ve Marmara Bölgesi’nde ciddi yankı uyandırdı. 13 saniye süren ana deprem, İstanbul’un yanı sıra Tekirdağ, Yalova, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Düzce, Sakarya, Kocaeli, Kırklareli, Eskişehir ve Bilecik’te hissedildi. Depremler, 253 kişinin yaralanmasına ve bölgedeki bazı yapılarda hasara yol açarken, Türkiye’nin ekonomik kalbi olan Marmara Bölgesi’nin deprem riskine karşı kırılganlığı bir kez daha gündeme geldi. Sanayi Tesislerinin Taşınması Önerisi Yeniden Masada Marmara Bölgesi, Türkiye ekonomisinin yaklaşık %50’sini oluşturan sanayi ve ticaret merkezi konumunda. Ancak, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın bölgeye yakınlığı, olası büyük bir depremin ekonomik ve sosyal yıkım yaratma potansiyelini artırıyor. Bu durum, sanayi tesislerinin deprem riski daha düşük olan İç Anadolu Bölgesi’ne taşınması tartışmalarını yeniden alevlendirdi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından desteklenen ve Konya Sanayi Odası Araştırma Merkezi (KOSAM) tarafından hazırlanan “Bir Ekonomi Güvenliği Meselesi: Marmara-Orta Anadolu Sanayi Dönüşümü” raporu, bu tartışmalara yön veriyor. Raporda, İstanbul, Kocaeli ve Bursa gibi Marmara illerindeki sanayi tesislerinin bir kısmının Kırşehir, Nevşehir, Aksaray, Yozgat, Niğde, Ankara, Konya, Kayseri, Kırıkkale ve Karaman gibi İç Anadolu illerine taşınmasının ekonomik, sosyal ve çevresel faydaları detaylıca analiz ediliyor. İç Anadolu Neden Tercih Ediliyor? Kırşehir, Nevşehir, Aksaray, Yozgat ve Niğde gibi iller, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na göre 3. ve 4. derece deprem riski taşıyan bölgelerde yer alıyor. Bu şehirler, geniş arazi imkanları, gelişmiş ulaşım altyapısı ve genç iş gücü potansiyeliyle sanayi yatırımları için cazip hale geliyor. AFAD verilerine göre, bu iller, Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu Fay Hatları’ndan uzak konumlarıyla deprem riski açısından Türkiye’nin en güvenli bölgeleri arasında. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Öztürk, taşınma planının yalnızca deprem riskini azaltmakla kalmayacağını, aynı zamanda bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltarak adaletli gelir dağılımına katkı sağlayacağını vurguladı. Öztürk, “Orta Anadolu’nun mevcut altyapısı ve sanayicilerin deneyimleri, bu dönüşümü mümkün kılıyor. Bölgedeki sanayi faaliyetlerinin artması, yerel ekonomiyi canlandıracak, işsizliği azaltacak ve bölgesel kalkınmayı hızlandıracak” dedi. Ekonomik ve Çevresel Avantajlar Uzmanlar, sanayi tesislerinin İç Anadolu’ya taşınmasının Marmara Bölgesi’ndeki nüfus yoğunluğunu ve çevre kirliliğini azaltacağını, aynı zamanda Türkiye’nin ekonomik yapısını daha dengeli ve sürdürülebilir hale getireceğini belirtiyor. Kırşehir ve Yozgat gibi illerdeki geniş araziler, yeni sanayi bölgelerinin kurulması için uygun koşullar sunarken, Nevşehir ve Aksaray’daki lojistik bağlantılar, üretimin kesintisiz devamını sağlayabilir. Ancak, taşınma süreci bazı zorlukları da beraberinde getiriyor. Sanayi tesislerinin yeniden yapılandırılması, altyapı yatırımları ve lojistik maliyetler, kısa vadede yüksek bir bütçe gerektiriyor. Ayrıca, Marmara Bölgesi’ndeki mevcut sanayi altyapısının taşınması, bölgedeki istihdam ve ekonomik dinamikler üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu nedenle, uzmanlar, taşınma sürecinin kademeli ve iyi planlanmış bir şekilde yürütülmesi gerektiğini vurguluyor. Hükümetten İlk Adımlar Depremlerin ardından hükümet, sanayi tesislerinin taşınması konusunu değerlendirmek üzere bir çalışma grubu oluşturdu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, İç Anadolu’daki potansiyel sanayi bölgelerini belirlemek için saha çalışmalarına başladı. Kırşehir’de yeni bir organize sanayi bölgesi (OSB) kurulması ve Yozgat’ta mevcut OSB’lerin genişletilmesi, öncelikli projeler arasında yer alıyor. Sanayicilerden Karışık Tepkiler Sanayiciler arasında taşınma önerisine yönelik görüşler farklılık gösteriyor. İstanbul’da faaliyet gösteren bir tekstil firmasının sahibi Ahmet Yılmaz, “Deprem riski hepimizi endişelendiriyor, ancak Marmara’daki altyapıyı bırakıp sıfırdan başlamak kolay değil. Devlet, taşınma sürecinde ciddi teşvikler sunmalı” derken, tekstil fabrikası sahibi Ayşe Demir, “İç Anadolu’ya yatırım yapmak, hem maliyet avantajı sağlıyor hem de deprem korkusu olmadan üretim yapabiliyoruz. Bu dönüşüm, uzun vadede herkes için kazan-kazan olacak” yorumunda bulundu. Yeni bir Sanayi Haritası Oluşur mu ? 23 Nisan 2025 depremleri, Türkiye’nin sanayi politikalarını yeniden düşünmesi için bir uyarı niteliği taşıyor. Marmara Bölgesi’nin ekonomik ağırlığını korurken, deprem riskini azaltmak ve bölgesel kalkınmayı hızlandırmak için İç Anadolu’ya yönelik sanayi yatırımları kritik bir fırsat sunuyor. Kırşehir, Nevşehir, Aksaray, Yozgat ve Niğde gibi iller, Türkiye’nin yeni sanayi merkezleri olma yolunda hızla ilerlerken, bu dönüşümün başarısı, hükümet, sanayiciler ve yerel yönetimlerin iş birliğine bağlı olacak.