Sınırların ötesine taşan bir merkez olarak Kırşehir

Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Kırşehir, sadece coğrafi değil, aynı zamanda ekonomik, sosyolojik ve kültürel anlamda da çevresine yön veren bir şehir olarak öne çıkıyor. Her ne kadar idari sınırlarıyla tanımlansa da, Kırşehir’in fiili etkisi çok daha geniş bir hinterland üzerine yayılmış durumda. Komşu illere bağlı birçok ilçe ve köy, günlük yaşamlarında Kırşehir’e bağlılık göstermeye devam ediyor. Hacıbektaş - Avanos - Kozaklı Nevşehir’e bağlı Hacıbektaş ve Avanos ilçeleri, kültürel miras açısından Kırşehir’le güçlü bağlarını sürdürüyor. Hacı Bektaş-ı Veli’nin izinden gelen inanç ve yaşam tarzı, bu bölgeleri sosyokültürel olarak hâlâ Kırşehir’in bir uzantısı haline getiriyor.Bölge halkı kendilerini daha çok Kırşehir'e ait hissediyor ve Kırşehirli olarak görüyor.Bunun yanında bu ilçe nüfuslarına kayıtlı pek çok insan Kırşehir kent merkezinde bulunuyor ve yaşamlarını idame ettiriyor. Yine Nevşehir’e bağlı Kozaklı ilçesi de tarihsel olarak Kırşehir’e bağlıydı. Zamanla idari olarak Nevşehir’e bağlanmış olsa da, Kozaklı halkı —özellikle Yabanlı Aşireti’ne mensup olanlar— Kırşehir ile hemşehrilik ilişkisini hiç koparmamıştır. Ekonomik ve sosyal ilişkiler hâlen büyük ölçüde Kırşehir merkezlidir. Ortaköy, Ağaçören, Sarıyahşi ve Evren Aksaray’a bağlı Ortaköy, Ağaçören ve Sarıyahşi ilçeleri de ekonomik, sağlık ve eğitim ihtiyaçlarını çoğunlukla Kırşehir üzerinden karşılıyor. Özellikle sağlık hizmetlerinde Kırşehir tercih edilirken, Hirfanlı Barajı üzerinde kurulan köprü ve ulaşım yolları sayesinde bu ilişkiler ve bu ilçelerin Kırşehir'e olan bağlılığı daha da artmış durumda. Sarıyahşi ve Ağaçören gibi ilçelerde yaşayan halk, hastane, alışveriş ve kamu hizmetleri açısından Kırşehir’e bağımlı hale gelmiştir. Ankara’ya bağlı Evren ilçesi de benzer şekilde Kırşehir’le bütünleşmiş bir profil çizer. Coğrafi olarak Kırşehir’e daha yakın olan Evren, özellikle tarım ürünleri pazarı ve kamu hizmetlerinde Kırşehir’i merkez olarak kullanmaktadır.Bu ilçeler ve bu ilçelere bağlı köylerden çok sayıda insan Kırşehir'de ikamet etmektedir.   Yerköy Yozgat’a bağlı Yerköy ilçesi ise istatistiksel olarak bile Kırşehir ile iç içe. İlçe merkez nüfusunun yaklaşık üçte ikisi Kırşehir nüfusuna kayıtlıdır. Bu nüfusun önemli bir kısmı Çiçekdağı ilçesi ile yakın akrabalık ve ekonomik bağlara sahiptir. Dolayısıyla Yerköy, adeta Kırşehir’in gayriresmî bir uzantısı konumundadır. Keskin Kırıkkale’ye bağlı Keskin ilçesi, Kırşehir ile olan ilişkisini yalnızca coğrafi yakınlıkla değil, aynı zamanda kültürel ve etnik bağlarla da tanımlar. Özellikle Abdal toplumu, Keskin’de önemli bir nüfus oluşturur. Bu topluluk, yüzyıllardır Anadolu’nun sözlü kültürünün taşıyıcısı olmuş, bozlak geleneğini ve âşıklık kültürünü yaşatmıştır. Abdal nüfusunun büyük bir bölümü Keskin ilçesi sınırlarında yaşamakta ve kültürel kimliğini Kırşehir’in müzik ve halk kültürüyle iç içe sürdürmektedir. Bozlakların, bağlama ustalarının ve halk ozanlarının yetiştiği Kırşehir ile bu kültürel akrabalık, her geçen gün daha da belirgin hale gelmektedir. Kırşehir’in UNESCO tarafından “Yaratıcı Şehirler Ağı”na alınmasında bu kültürel mirasın katkısı göz ardı edilemez. Keskin’deki Abdal toplumu da bu mirasın taşıyıcıları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Abuşağı ve Çevre Köyler Nevşehir’in Gülşehir ilçesine bağlı olan Abuşağı Köyü, halk arasında çoğu zaman Kırşehir’in köyü olarak tanımlanır.Abuşağı ve çevresindeki köylerden çok sayıda öğrenci eğitim almak için Kırşehir'e gönderilmiştir.Ayrıca bu köylerde yaşayan insanlar temel hizmetlerini de Kırşehir üzerinden sağlamıştır. Abuşağı gibi civar köyler de benzer şekilde Kırşehir ile daha sıkı bir ilişki içindedir. Kırşehir: Sınırlarının Ötesinde Bir Bölgesel Merkez Bu örnekler, Kırşehir’in resmi sınırlarının çok ötesine geçen bir bölgesel merkez olduğunu ortaya koyuyor. Gerek ekonomik ve idari ihtiyaçlar, gerekse kültürel ve tarihsel bağlar, Kırşehir’in çevresindeki pek çok yerleşim birimiyle olan etkileşimini güçlendirmiştir. Bu bağlamda, Kırşehir sadece bir il değil; çevresindeki ilçelerle, köylerle ve topluluklarla kurduğu derin tarihsel ve sosyo-kültürel bağlarla öne çıkan bir merkezdir. Bu durum, gelecekte yapılacak bölgesel planlamalarda, kamu yatırımlarında ve hizmet alanlarının yeniden düzenlenmesinde dikkate alınması gereken bir gerçeklik olarak karşımıza çıkmaktadır.